Specjalizacja została zdefiniowana na bazie biogospodarki i jest silnie związana z przetwórstwem spożywczym oraz przemysłem chemicznym. Wyzwania, przed którymi stoi branża, takie jak bezpieczeństwo żywności, zdrowie, dostęp do surowców i materiałów oraz międzynarodowe łańcuchy dostaw powodują, że nieustannie trwają prace nad nowymi technologiami opakowania produktów żywnościowych. Bazują one przede wszystkim na produktach przemysłu celulozowo papierniczego, ale także drzewnego, metalowego oraz przetwórstwa tworzyw sztucznych.

Udział sektora w zachodniopomorskiej gospodarce należy uznać za istotny. Branża charakteryzuje się ponadprzeciętną konkurencyjnością, związaną m.in. z wysokim poziomem efektywności ekonomicznej wdrażanych innowacji. Wyróżnia się zadowalającą dynamiką rozwoju, zwłaszcza w obszarze eksportu., z którego pochodzi ok. 1/3 przychodów firm objętych specjalizacją. Analiza innowacyjności sektora wskazuje na równomierny rozkład parametrów odnoszących się do aktywności przedsiębiorstw w tym obszarze oraz w zakresie tworzenia własności intelektualnej.

Od kilkunastu lat inicjatywy badawcze dotyczące specjalizacji skupione są wokół tematów takich jak: biotworzywa, inteligentne oraz aktywne opakowania. Największym dorobkiem naukowym w tym zakresie może poszczycić się Centrum Bioimmobilizacji i Innowacyjnych Materiałów Opakowaniowych (CBIMO) Wydziału Nauk o Żywności i Rybactwa Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Jego doświadczenia są wykorzystywane również w innych obszarach, w których opakowania odgrywają istotną rolę w zapewnieniu jakości produktów. Dodatkowo w regionie funkcjonuje Platforma Opakowaniowa, działająca w strukturze Stowarzyszenia Zielona Chemia będącego Krajowym Klasterem Kluczowym, skupiająca 14 partnerów gospodarczych działających w WZP w branży opakowaniowej i pokrewnych.

Trendy rynkowe w rozwoju specjalizacji wskazują na rosnące znaczenie wzornictwa przemysłowego oraz badań prowadzących do wytwarzania nowych funkcjonalnych materiałów oraz technologii produkcji, których celem będzie ograniczenie negatywnego wpływu wyrobów na środowisko naturalne oraz zapewnienie bezpieczeństwa ich użytkowania przy jednoczesnym spełnieniu wymogów gospodarki cyrkularnej. Wdrażane rozwiązania będą musiały także uwzględniać wymagania społeczeństwa informacyjnego, które oczekuje innowacji związanych z wykorzystaniem aplikacji wspierających klientów w wyborach konsumenckich.

Kierunki rozwoju specjalizacji

  • Zastosowanie rozwiązań proekologicznych w celu maksymalizacji biodegradowalności i/lub podatności na recykling materiałowy opakowań.
  • Zwiększenie efektywności energetycznej i materiałowej technologii opakowaniowych.
  • Opakowania kompozytowe w tym z nanokompozytami.
  • Materiały o podwyższonej barierowości wobec czynników zewnętrznych.
  • Wprowadzenie na rynek opakowań inteligentnych oraz bezpiecznych i aktywnych.
  • Zwiększenie atrakcyjności wzorniczej opakowań.
  • Elastyczne materiały opakowaniowe.
  • Wprowadzenie do produkcji opakowań zapewniających większe bezpieczeństwo żywności i dłuższy czas przydatności do spożycia.
  • Zwiększenie udziału wykorzystania biosurowców do produkcji opakowań.
  • Gospodarka cyrkularna opakowań.

Powiązanie z Krajowymi Inteligentnymi Specjalizacjami

  • KIS 6: Biotechnologiczne procesy i produkty chemii specjalistycznej i inżynierii środowiska;
  • KIS 11: Minimalizacja wytwarzania odpadów, w tym niezdatnych do przetworzenia oraz wykorzystanie materiałowe i energetyczne odpadów (recykling i inne metody odzysku);
  • KIS 13: Wielofunkcyjne materiały i kompozyty o zaawansowanych właściwościach, w tym nanoprocesy i nanoprodukty;
  • KIS 16: Elektronika oparta na polimerach przewodzących;

Powiązanie z obszarami badawczymi w regionie

  • Otrzymywanie i formowanie innowacyjnych materiałów opakowaniowych, w tym biodegradowalnych opartych o biosurowce oraz pochodzących z produktów odpadowych.
  • Nowe techniki i technologie pakowania
  • Nowe materiały, substancje chemiczne i biochemiczne.
  • Nowoczesne przetwórstwo rolno-spożywcze.
  • Przechowywanie żywności, ryb i płodów rolnych, w tym chłodnictwo.
  • Bioimmobilizacja żywych komórek, mikroorganizmów oraz substancji biologicznie aktywnych.
  • Właściwości funkcjonalne materiałów, w tym barierowe i antybakteryjne..
  • Projektowanie opakowań.
  • Produkty oparte na technologiach informacyjnych.